Back cover by Dr. Rajnish Bahadur Singh:

​

ਜਸ ਮੰਡ ਪੰਜਾਬੀ ਸਫਰਨਾਮਾ ਸਿਰਜਣਕਾਰੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰੰਪਰਾਗਤ ਪੰਜਾਬੀ ਸਫਰਨਾਮਾਕਾਰੀ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਸਿਰਜਕ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਪ੍ਰਤਿਮਾਨਕ ਸਫਰਨਾਮੇ ਪੂਰਵ ਨਿਸਚਤ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਦੋ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਬਾਤ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਜਸ ਮੰਡ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਬਹੁਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਅਨੇਕਤਾ ਵਿਚੋਂ ਏਕਤਾ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਤਲਾਸ਼ਦੀ ਹੋਈ ਮੋਕਲੀ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਟੇਕ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਸਫਰਨਾਮਾਕਾਰੀ ਵਿਚ ਕਥਾਮਈ ਬਿਰਤਾਂਤ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਟੈਕਸਟ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਰਖਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਟੇਕ ਵਾਸਤਵਿਕ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸੰਘਣੀ ਜੜਤ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਿੱਤਿਆਂ ਦੀ ਉਪ-ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਤੱਥਗਤ ਵੇਰਵੇ ਉਸਦੀ ਸੂਖਮ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿਚੋਂ ਛਣ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। 'ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ, ਚਿੱਟੇ ਪਰਬਤ' ਦੀ ਟੈਕਸਟ ਇਸਦੀ ਸਾਖਿਆਤ ਗਵਾਹ ਹੈ। ਇਸ ਸਫਰਨਾਮੇ ਵਿਚ ਪਾਠਕ ਅੰਡੇਮਾਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਿਮਾਚਲ ਤੱਕ ਦੀ ਉਪ-ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਮਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਜਮੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ-ਚਿਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਰੰਗ ਇਸ ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਮੀਰੀ ਗੁਣ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਨਵੀਂ ਵਾਰਤਕ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਆਮਦ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹਨ। ਇਸ ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਵਾਧਿਆਂ ਸਮੇਤ ਨਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਹੈ।

- ਰਜਨੀਸ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ